Naar
een erotische cultuur van de overgave |
![]() |
||||
Door: Philip Demeester
if you don’t fight gravity, it
will eat you Verloren dromen, gebroken vluchten Ooit leefden we absolute dromen, geloofden we in een groots en krachtig
leven. We wisten dat we konden dansen zoals in onze jeugdige verliefdheid
en zweven in de hemel: met een grote glimlach in ons hart, volledig bij
onszelf en samen met de ander, overlopend van ideeën, een lijf vol energie... Maar
ergens zijn we opgehouden te vliegen...
Of toch? kan niemand je nog redden of toch?
PROJECT: EEN CULTUUR VAN DE OVERGAVE Ik geloof dat we monsters kunnen bevechten, dat we de zwaartekracht kunnen overwinnen, dat we kunnen vliegen. Ik geloof in de moed om te kiezen voor de hemel en in de durf onszelf te verliezen - los te komen van de aarde, de zo vertrouwde zwaartekracht. Ik geloof in een cultuur van de overgave. Waarin we ons helemaal en zonder
voorwaarden openleggen voor wie/wat anders is. Waarin we de zuigkracht van
het kleine leven ontstijgen in het mededogend luisteren naar de ander. Waarin
we hier en nu aanwezig zijn bij en voor de ander. Waarin de overgave aan het
anders-zijn ons de kracht en de inspiratie geeft om voortdurend te veranderen.
Waarin we onszelf, en dus de wereld, steeds weer nieuw beléven, veránderen,
verbeteren. Een mededogende blik In de mededogende openheid naar de/het andere ligt de rijkdom en de kracht
om te blijven evolueren, om telkens ánders te worden, telkens ánders
te zijn. De weg naar de ander/het andere gaat niet alleen langs het verstand of het hart. Het is vooral een lijfelijke weg. Want het is in onze lijfelijke gewoontes dat de zwaartekracht zich vastschrijft. Door in ons lijf te wonen en een lijfelijke openheid voor en met de ander te ontwikkelen, kunnen we de patronen van ons gewone doen doorbreken, kunnen we terug leren vliegen... Eens we van deze genialiteit geproefd hebben, kunnen we kunst of wetenschap bedrijven, ‘belangrijk’ zijn of onopgemerkt door het leven gaan - het maakt niet uit. De grootsheid van de ander kristalliseert zich toch op een eigenzinnige manier in onze talenten. We voelen het in ons lijf, we ervaren het in onze manier-van-in-de-wereld-staan... Weigerachtigheid Waarom dan vluchten we van hier naar daar, en geven we onszelf niet de tijd
en stilte om te luisteren naar die stem diep/hoog in ons, naar wie ons
tegen-spreekt? Waarom dan leggen we ons neer bij de bestaande onverschilligheid,
kopiëren
we de verdrukkende structuren die vroegere generaties opbouwden? Waarom dan
zijn we zó bang van verandering dat we ons liever vastklampen aan
het vertrouwde ongeluk dan de sprong te wagen naar de grootsheid en het vliegen?
EEN WEG Vrijruimtes Als we écht aan de zwaartekracht willen ontsnappen moeten we beginnen
met vrijruimtes te creëren. Plaats en tijd waarin we niet belaagd en verleid
worden door de eisen en prikkels van het gewone leven, door onze dagelijkse
gewoontes. Plaats en tijd ook waar we vrij zijn van de goede raad van onze
lieve vrienden en familie - want dit is bekend: goede vrienden zijn vaak maar
goede vrienden omdat ze ons niet in vraag stellen. Ze zijn dan slechte raadgevers
als het om onze grootsheid, onze genialiteit gaat. Want ligt het karakter van het ánders zijn misschien hierin: dat de/het ándere hier en nu volledig aanwezig is, bij zichzelf, bij de wereld, bij ons? Dat de ander zich zonder voorbehoud overgeeft aan de aanwezigheid van het ogenblik? Het lijkt er in elk geval de noodzakelijke voorwaarde voor. Komt wat de ander te bieden heeft dan niet vanzelf, zoals hij/zij is? Een lijfelijke ervaring van een andere cultuur, een briljant idee, of gewoon een klein cadeautje - wat maakt het uit? Dan ligt de essentie van het anders-zijn niet in de zogenaamde inhoud, maar in de volheid waarmee ze is. Rituelen Willen we die vrijruimtes bewaren en ontwikkelen, dan moeten we ook rituelen
ontwikkelen waarmee we duidelijk maken ‘hier stoppen we de gewone gang
van zaken, hier begint iets nieuws’: een poging om onze gewoonheid
achter ons te laten, de overgave aan het gebeuren, aan de/het andere. Zo
is een ritueel niet alleen een signaal naar die ander, maar bovenal de plaats
waar we voor onszelf de knop kunnen omdraaien. Het is een drempel die we
bewust overschrijden. Zo is een ritueel ook een signaal naar onze omgeving
en de samenleving in haar gewone doen: ‘hier hou je even op’. Een meester zoeken ik voer jou over al jouw grenzen jouw overgave deelt je weg van jou ik voer jou over alle grenzen als een waterkwettervogel Minstens evenveel grootsheid en nederigheid vraagt het om begeleiding te zoeken, om zich over te geven aan een coach, teacher, mentor, goeroe, wijze of andere meester. Om een zaag, een pain-in-the-ass, een ambetanterik, dansleraar, regisseur of dominant te zoeken die ons er telkens weer op wijst dat er een alternatief is voor de zwaartekracht van het gewone leven en dat we wel degelijk ons gewone zelf kunnen overstijgen. Om iemand te zoeken die ons de weg van kunst en liefde aanduidt, van openheid en overgave, van doorzettingsvermogen en heldere geest... Als we het groots zien of genoeg geleden hebben, zoeken we een meester die
ons ver kan voeren op onze weg en niet één die past bij onze
kleine, alledaagse ‘ik’. In deze grootse nederigheid ligt onze
kans op slagen, want een grote meester verhindert dat onze inspanningen halfslachtig
zijn, dat we te klein denken, voelen, handelen... Een meester meester laten zijn De meester kan alleen maar meester zijn, ons in overgave een weg van overgave
tonen, in de grootsheid van diegene die hij begeleidt. Hij kan ons maar
tot openheid brengen als we ons openstellen voor hem, en via hem voor heel
de wereld. Zonder onze overgave blijft hij klein. Want hij is weg en doel tegelijk
- voor zover zijn weg reikt. De vraag is niet wie wat kan krijgen, maar wie wat mag en dus kan geven. En
het antwoord is: de meester kan maar geven wat wij aanvaarden. Hij probeert
ons over onze grenzen te voeren, ons te helpen bij het definiëren van
vrijruimtes en rituelen, ons te wijzen op de zwaartekracht van het gewone leven,
ons een alternatief te laten doorleven en te weerstaan aan de halfslachtigheid
van onze pogingen tot grootsheid. Kortom: hij probeert écht met ons
te praten en te tonen wat er écht toe doet - volledig en oprecht en
ook al doet het pijn. Liefdesgedicht
ik wil jou ik ga door Weerstand tegen overgave en dus tegen de meester Vaak verliest de zoektocht naar de erotische cultuur van de overgave hier haar vrijblijvend erotisch karakter: we menen het wel goed, we proberen heel erg hard, maar we durven gewoonweg die laatste (eerste) stap niet te zetten. Ons vertrouwen en onze overgave is niet groot genoeg: wij weigeren, vaak onbewust, ons ego, ons ‘ik’ op te geven. We klampen ons vast aan onze angst voor het grote en aan onze grenzen, aan de zwaartekracht van het gewone leven. We projecteren onze weerstand dan meestal massaal op onze begeleider. We laten de ervaringen die hij ons aanreikt niet tot ons doordringen, of we herinterpreteren ze zodat ze passen in ons klein (want op ons ‘ik’ gecentreerd) referentiekader. We neutraliseren hem en het werkproces, zodat we terug kunnen gaan naar ons kleine maar zo vertrouwde leven. Het is de taak van de meester om door deze verdedigingsmechanismen heen te breken... Vaak echter breken we de relatie met de meester af, om onze kleinheid te beschermen.
Als we echter het kader zelf opblazen, als we duidelijk maken dat we weg kunnen,
als we op moeilijke momenten ook weg gáán, dan sluiten wij de
weg naar grootsheid af. We drukken daarbij niet alleen onze eigen (maatschappelijke,
sociale, psychologische en of/seksuele) angst en onmacht uit, maar we maken
de weg naar overgave in de toekomst alleen maar moeilijker. Voor onszelf en
voor de mensen die hetzelfde erotisch project van de overgave vervolgen. Alleen als deze ene zekerheid onwankelbaar is: ‘alles is liefde’ kan
de meester, en dus het werkproces, schaamteloos eerlijk en liefdevol hard verlopen,
volhardend alle open deuren dichtgooien en alle gesloten deuren openmaken,
en ons verhinderen te vluchten in de zwaartekracht.
CONCLUSIE: DOE DE OVERGAVE EN VOEL DE EROTIEK Ik geloof in de erotiek van de overgave, want niets is mooier dan de ander.
De verliefdheid laat er ons even van proeven; we zoeken het in de kunst;
met het beoefenen van sm of andere bewuste liefdes-praktijken gaan we al
een stapje op weg... Laten we het doen. Laten we bekennen dat we in onze kleine dagelijkse keuzes
grote fouten maken. Laten we tegen onze geliefde vrienden zeggen: “ik
word liever tot grootsheid uitgedaagd dan dat je mijn kleinheid bevestigt”.
Laten we zélf kiezen, zodat er niet voor ons gekozen wordt. Laten we
ons openstellen en kwetsbaar zijn. Laten we de controle uit handen geven. Laten
we de ander vertrouwen - ook al zijn we al zo vaak gekwetst... Voor jou alleen de uitzondering kan niet meer want niets meer want te gek om los te lopen: voor jou |
|||||
belly-thinking, mind-feeling / denken met de buik,
voelen met het verstand |
|||||
![]() |
home | ©2006 Philip Demeester & Amana Dance Theatre
|
![]() |